Granatem w chorobę!

Granat jest owocem granatowca właściwego Punica granatum. Pochodzi z Azji ale uprawia się go też na Bliskim Wschodzie, w południowej Afryce, południowej Azji, w Chinach, Japonii, Australii, Stanach Zjednoczonych (Kalifornii), w Ameryce Południowej i w południowej Rosji. Kształtem przypomina jabłko, otoczony jest ciemnożółtą, twardą skórką, która przechodzi w brązową a w końcu w granatową. W środku ma od 6 do 12 skupisk nasion. Wszystkich nasion w owocu granatu jest od 400 do 700 sztuk. Nasiona okryte są osnówką koloru purpurowego a każde z nich znajduje się w woreczku z czerwonym soczystym miąższem.

    Sok z granatów zwany grenadiną ma bardzo bogaty skład. Zawiera m.in. cukry proste (glukoza, fruktoza, sacharoza), kwasy (cytrynowy, jabłkowy, winowy, fumarowy, askorbinowy, kawowy, chinowy), katechiny, flawonole, flawonoidy (rutynę, kwercetynę), polifenole (elagotaniny, punikalaginę) antocyjany (pelargonidyna, delfinidyna, cyjanidyna), aminokwasy (prolina, walina, metionina), serotoninę, melatoninę, nienasycone kwasy tłuszczowe  (oleinowy, palmitynowy, stearynowy), sterole, steroidy (estradiol, estriol, testosteron), alfa-tokoferol, terpenoidy (kwas oleanolowy) a także makro i mikroelementy: Ca, Na, K, Mg, Mn, Mo, Cu, Cr, Co, Se, Sn, Sr, Zn.

Dzięki tak bogatej zawartości owoc granatu może być stosowany w zapobieganiu chorobom nowotworowym, uzupełnianiu terapii w chorobach nowotworowych, głównie raka prostaty, szyjki macicy czy piersi a także może być stosowany w ochronie przed przerzutami. 

   Polifenole występujące w owocu granatu wykazały działanie hamujące kancerogenezę czyli zmiany w komórkach organizmu prowadzące do powstawania nowotworu. W przypadku raka prostaty obserwowano zahamowanie wzrostu komórek guza i ich naciekania. Substancje te powodowały przyspieszenie apoptozy (zaprogramowanej śmierci komórek nowotworowych), zatrzymanie cyklu komórkowego komórek nowotworowych, blokadę enzymów prokancerogennych (biorących udział w powstawaniu nowotworu), zahamowanie neoangiogenezy czyli powstawania naczyń krwionośnych w obrębie guza a także stanowiły antyoksydacyjną ochronę komórek i powodowały wiązanie prokancerogennych pierwiastków. Polifenole wykazały również prawdopodobne efekty synergistyczne czyli wzajemnego wzmocnienia działania z chemio i radioterapią.

   Sok z granatów zalecany jest również chorym z zapaleniem stawów, kości czy chrząstek. Ponadto korzystnie wpływa na zaburzenia erekcji u mężczyzn poprzez wzrost poziomu tlenku azotu i działanie protekcyjne na naczynia krwionośne. Natomiast u kobiet dzięki obecności estriolu łagodzi objawy menopauzy. Poza tym działa przeciwzakrzepowo, poprzez zmniejszenie stężenia frakcji LDL lipoprotein, obniża ciśnienie krwi a także korzystnie wpływa na zmniejszenie odkładania się blaszek miażdżycowych. Może wpływać na zmniejszenie otyłości poprzez ograniczenie wchłaniania tłuszczów z diety a także zwiększenie wydalania tłuszczów z kałem oraz zmniejszenie apetytu. Picie soku z granatów może dawać pozytywne skutki w leczeniu choroby Alzheimera, ochronie wątroby i nerek przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki, w zwalczaniu zakażeń bakteryjnych a także w czasie ciąży może zmniejszać ryzyko uszkodzeń mózgu dziecka.

   Spożywana ilość:

   W profilaktyce zdrowia wystarczy od pół do jednej szklanki soku z granatu dziennie (ok. 280-560 mg/l polifenoli). Przy istniejącym raku prostaty, jak wskazują badania, powinna być wypijana przynajmniej jedna szklanka dziennie (560 mg/l polifenoli). Nie jest jasne, czy większe ilości również silniej oddziałują. W przypadku nowotworu dla silniejszych efektów mogą być dopuszczalne bardzo wysokie, nietypowe dla zwykłego odżywiania się dawki polifenoli ale powinny być przyjmowane zawsze pod kontrolą lekarza z uwagi na konieczność monitorowania  parametrów wątrobowych i nerkowych.

   Wchłanianie polifenoli jest najwyższe, jeśli są one spożywane pomiędzy głównymi posiłkami.  Na przykład w mleku zawarte są związki białkowe, które wiążą taniny i to może potencjalnie negatywnie oddziaływać na wchłanianie polifenoli. 

   W sprzedaży dostępne są soki z granatu oraz kapsułki. Cena soku w zależności od producenta waha się od 20-30 zł. Kapsułki zawierające suchy ekstrakt z granatu pakowane po 60 sztuk to koszt ok. 25-30 zł. Zalecane spożycie to 1 kapsułka dziennie. 

mgr Dorota Gołębiowska

mgr Irmina Niedźwiecka 

 Produkty dostępne w:

•  sklepie zielarsko-medycznym IMBIR ul. Królewska 3, Lublin,  tel: 662-76-88-44
•  sklepie zielarsko-medyczny MELISA, ul. Wileńska 21, Lublin, tel: 600-646-774

Literatura:

Lansky E.P., Newman R.A.: Punica granatum (pomegranate) and its potential for prevention and treatment of inflammation and cancer. Journal of Ethnopharmacology, 2007, 109, 177-206.

Al-Muammar M. N., Khan F.: Obesity: The preventive role of the pomegranate (Punica granatum), Nutrition, 2012, 28, 595 – 604.

Rumpel L.: Granat – bogate źródło antyutleniaczy. Panacea, 2012, 1(38), 16 – 17

Jacob L.M., Klippel K.H.: Polifenole pochodzące z owocu granatu w leczeniu raka stercza. Nowe perspektywy oraz kliniczne i przedkliniczne dane na temat działania polifenoli owocu granatu. Przegląd Urologiczny, 2009, 10, 5 (57).

Storey T.: Granat – owoc drzewa życia. Nexus, 2008, 2, 58.